Tragedia na Przełęczy Diatłowa-rozdział 12

Rozdział „Książka, która nigdy nie powstała” jest poświęcony Jurijowi Judinowi, jedynemu ocalałemu z wyprawy Igora Diatłowa
oraz wnioskom, do których doszedł badając tragedię przez pięćdziesiąt cztery lata, od kilku do kilkunastu godzin dziennie, codziennie.

 

Jurij Judin w grudniu 1959 roku:

Jurij Judin w grudniu 1959 roku

Indeks Judina znajdujący się w jego aktach osobowych na Politechnice Uralskiej:

Indeks Jurija Judina

Prywatny dziennik Jurija Judina, prowadzony podczas wyprawy na Otorten (jest cytowany w piątym rozdziale książki):

Prywatny dziennik Jurija Judina, prowadzony podczas wyprawy na Otorten

Judin na wyprawie Igora Diatłowa. Podnosi Zinę, która przewróciła się na nartach:

Jurij Judin i Zina Kołmogorowa na wyprawie Igora Diatłowa

Pożegnanie Ludmiły Dubininy i Jurija Judina. Po lewej Igor Diatłow, za plecakiem Ludy Nikołaj Thibeaux-Brignolle.
Zdjęcie kolorowane, wykonane 28 stycznia 1959 roku w opuszczonej osadzie geologicznej, zwanej Drugim Północnym:

Ludmiła Dubinina, Jurij Judin, Igor Diatłow i Nikołaj Thibeaux-Brignolle podczas wyprawy na Otorten

Judin (po 50 latach) trzyma w dłoniach pluszowego misia, którego Ludmiła podarowała mu kilka minut
po wykonaniu zdjęcia przedstawiającego ich pożegnanie:

Jurij Judin z prezentem od Ludmiły Dubininy

Podpis Judina pod zeznaniami, jakie złożył w prokuraturze w sprawie śmierci grupy Diatłowa
(akta śledcze, tom 1, strona 294). Omawiam to zeznanie w książce na stronie 207:

Jurij Judin, zeznanie w prokuraturze

Pierwsza strona recenzji pracy dyplomowej Judina z 1960 roku (akta osobowe Politechniki Uralskiej):

 Recenzja pracy dyplomowej Jurija Judina

Judin w 1962 roku:

Jurij Judin w 1962 roku

 

Ekspedycja na miejsce tragedii

W 1963 roku Jurij Judin z grupą kolegów i koleżanek z Politechniki Uralskiej złamał oficjalny zakaz wydany przez władze
i udał się na miejsce tragedii, gdzie nie wolno było chadzać.
Do jednej ze skał przymocowali tablicę pamiątkową. Ich ekspedycja została wspomniana w książce na stronie 208.
Poniższe zdjęcia pochodzą z prywatnego albumu Walentina Jakimienko, studenta Politechniki,
który znał większość ofiar i brał udział w ich poszukiwaniach:

Ekspedycja na Przełęcz Diatłowa z 1963 roku Ekspedycja na Przełęcz Diatłowa z 1963 roku

Ekspedycja na Przełęcz Diatłowa z 1963 roku Ekspedycja na Przełęcz Diatłowa z 1963 roku Ekspedycja na Przełęcz Diatłowa z 1963 roku Ekspedycja na Przełęcz Diatłowa z 1963 roku

Ekipa pod skałą. Walentin Jakimienko stoi trzeci od prawej.
Dziewczyna w jasnej kurtce z warkoczami na pierwszym planie to Nina, bliska koleżanka Ziny i Ludmiły. Przed nią kuca Jurij Judin:

Ekspedycja na Przełęcz Diatłowa z 1963 roku

Walentin Jakimienko w tym samym miejscu w 2000 roku,
przybija z kolegą do skały zabezpieczone folią wycinki z gazet o Przełęczy Diatłowa:

Walentin Jakimienko na Przełęczy Diatłowa

Ekspedycja z 1963 roku po umieszczeniu tablicy pamiątkowej obeszła teren tragedii.
To zdjęcie wykonano pod cedrem, gdzie turyści z grupy Diatłowa rozpalili ognisko.
Studenci wspinają się na cedr, aby zmierzyć do jakiej wysokości obłamano gałęzie:

Cedr na Przełęczy Diatłowa

Z miejsca tragedii ekspedycja udała się na szczyt Otorten, cel wyprawy Igora Diatłowa.
Zdjęcie poniżej przedstawia Jurija Judina  przed wejściem na szczyt góry Otorten:

Jurij Judin wchodzi na Otorten

Skład drewna w Wiżaju, gdzie zatrzymali się na postój. Judin pierwszy z lewej:

Jurij Judin w składzie drewna w Wiżaju

Jurij Judin w składzie drewna w Wiżaju:

Jurij Judin w składzie drewna w Wiżaju

Nina koleżanka Ziny i Ludmiły w Wiżaju:

Nina w składzie drewna w Wiżaju

 

Judin po latach

Jurij Kuncewicz (Prezes Fundacji Pamięci Grupy Diatłowa) z Judinem (w żółtej kurtce) na miejscu tragedii.
Stoją pod cedrem, gdzie znaleziono zwłoki Doroszenki i Kriwoniszczenki. Zdjęcie wykonano w 2008 roku:

Jurij Judin i Jurij Kuncewicz

Judin z inżynierem Aleksiejem Koskinem, autorem licznych publikacji o Przełęczy Diatłowa.
Zdjęcie wykonane w 2008 roku, na miejscu tragedii, niedaleko od cedru.
Koskin analizował głównie kwestię sygnatur (a w zasadzie ich braku), Siemiona Zolotariowa i bałaganu w aktach.
W grudniu 2012 roku publicznie ogłosił, że ma dość i nie wytrzyma tego chaosu.
Zapowiedział, że nie będzie zajmować się już Przełęczą Diatlowa i nigdy więcej nic o niej nie napisze. Dotrzymał słowa:

Jurij Judin i Aleksiej Koskin

Jurij Judin na konferencji z okazji pięćdziesięciolecia tragedii. W książce cytuję fragment jego referatu:

Jurij Judin na konferencji poświęconej tragedii na Przełęczy Diatłowa

Judin w drodze na Przełęcz Diatłowa. Zdjęcie wykonano 19 sierpnia 2009 roku:

Jurij Judin w drodze na Przełęcz Diatłowa

Judin w mieszkaniu Jurija Kuncewicza. Rozmawiają o publikacjach na temat tragedii. Zdjęcie wykonano w 2012 roku:

Jurij Judin i Jurij Kuncewicz. Fundacja Pamięci Grupy Diatłowa

Od lewej: Jurij Kuncewicz, Jurij Judin i Borys Słobcow (to jego ekipa w 1959 roku znalazła namiot turystów z grupy Diatłowa):

Jurij Kuncewicz, Jurij Judin i Borys Słobcow

Judin i Kuncewicz podczas wyprawy na miejsce tragedii:

Jurij Kuncewicz i Jurij Judin

Judin z fotokopią akt śledczych. Czytał je codziennie, po kilka godzin:

Jurij Judin, czyta akta śledcze o tragedii na Przełęczy Diatłowa

Judin nad dokumentami o tragedii:

Jurij Judin z dokumentami o tragedii na Przełęczy Diatłowa

Kadr z filmu dokumentalnego z 2013 roku „Przełęcz Diatłowa. Wykreśleni [z listy] z powodu śmierci”
(„Перевал Дятлова. Отчислены по случаю смерти”), w którym wystąpił Judin.
Tytuł filmu jest aluzją do notatek sporządzonych w aktach osobowych ofiar tragedii na Politechnice Uralskiej:

Jurij Judin Перевал Дятлова. Отчислены по случаю смерти

Kadr z filmu dokumentalnego z 2013 roku „Tajemnica góry umarłych” („Тайна горы мертвецов”), w którym wystąpił Judin:

Jurij Judin Тайна горы мертвецов

 

Archiwum i pamiątki

Mogiła Judina na Cmentarzu Michajłowskim w Jekaterynburgu, znajduje się obok grobów ofiar tragedii:

Mogiła Jurija Judina na Cmentarzu Michajłowskim w Jekaterynburgu

Tablica pamiątkowa na ścianie domu Judina:

Tablica na ścianie domu Jurija Judina

Tabliczka pamiątkowa poświęcona Judinowi przybita do składy na miejscu tragedii obok tablicy, którą umieścił tu w 1963 roku.
Zdjęcie wykonane dla Fundacji Pamięci Grupy Diatłowa, fot. Oleg Bażukow-Siergiejew:

Przełęcz Diatłowa tablica pamiątkowa

Boczna ściana pomnika wystawionego ofiarom na Cmentarzu Michajłowskim ze zdjęciem Jurija Judina:

Pomnik ofiar tragedii na Przełęczy Diatłowa

Dziennikarka gazety „Komsomolskaja Prawda” pomaga badaczom tragedii porządkować archiwum Jurija Judina
(po jego śmierci trafiło do Fundacji Pamięci Grupy Diatłowa).
Trzyma w dłoni teczkę z wycinkami artykułów z gazet. Fot. Aleksiej Żurawlew:

Archiwum Jurija Judina

Notatki Judina dotyczące tragedii. Pozostawił ich bardzo wiele. W książce cytuje fragment:

Notatki Jurija Judina

Okładka książki poświęconej Judinowi pt. „Historia jednego życia. Biografia. Wspomnienia. Dokumenty”.
Publikacja została wydana w 2015 roku przez Fundację Pamięci Grupy Diatłowa:

Historia jednego życia. Biografia. Wspomnienia. Dokumenty. Książka o Juriju Judinie i tragedii na Przełęczy Diatłowa

 

________

© Alice Lugen. Wszelkie prawa zastrzeżone. Proszę o wskazanie autora i źródła przy korzystaniu z prawa cytatu.

Zdjęcia użyte na stronie  (o ile nie zaznaczono inaczej) pochodzą ze zbiorów Fundacji Pamięci Grupy Diatłowa, prowadzonej przez Jurija Kuncewicza, z siedzibą w Jekaterynburgu, która posiada do nich wszelkie prawa. Z wyjątkiem serwisu diatlow.pl fotografia nie może być upowszechniana bez pisemnej zgody Fundacji.

  • Zdjęcia z ekspedycji z 1963 roku zostały przekazane Fundacji przez Walentyna Jakimienko.
  • Kadry z filmów pochodzą z informacji prasowych.
  • Zdjęcie tablicy na miejscu tragedii zostało wykonane dla Fundacji Pamięci Grupy Diatłowa. Fotograf: Oleg Bażukow-Siergiejew.
  • Zdjęcie dziennikarki porządkującej archiwum Judina wykonał  Aleksiej Żurawlew. Wszelkie prawa do fotografii posiada „Komsomolskaja Prawda”.
  • Pozostałe fotografie pochodzą z prywatnego archiwum Jurija Kuncewicza lub Aleksieja Koskina.
  • Zdjęcia z prywatnego archiwum Judina po jego śmierci trafiły do Fundacji.
  • Prywatny dziennik Jurija Judina, prowadzony podczas wyprawy na Otorten, został przekazany przez Judina badaczom tragedii. Obecnie jego właścicielem jest Jurij Kuncewicz.
  • Archiwum Judina po jego śmierci trafiło do Fundacji.
  • Pamiątki Judina (między innymi pluszowy miś, który podarowała mu Ludmiła) należą do Fundacji.

Przez „akta śledcze” rozumiem: Sprawa kryminalna o śmierci turystów w rejonie góry Otorten [Ugołownoje dieło o gibieli turistow w rajonie gory Otortien], Swierdłowsk 1959. Akta śledcze sprawy kryminalnej prowadzonej przez prokuraturę rejonową w Iwdelu oraz prokuraturę obwodową w Swierdłowsku zostały połączone. Nie nadano im sygnatury. Od 1959 do 2019 roku były przechowywane w Archiwum Państwowym Obwodu Swierdłowskiego [Gosudarstwiennyj Archiw Swierdłowskoj Obłasti] z siedzibą w Jekaterynburgu, przy ulicy Wajniera. Po wznowieniu dochodzenia ws. śmierci grupy Diatłowa akta zostały z archiwum zabrane. Obecnie nie wiadomo, gdzie się znajdują, ponieważ są przedmiotem pracy prokuratury.

Przez „Politechnika” rozumiem: Uralski Instytut Politechniczny [UPI, Uralskij Politiechniczeskij Institut], z siedzibą w Jekaterynburgu. 24 grudnia 1992 r. uczelnia zmieniła nazwę na Uralski Państwowy Uniwersytet Techniczny [Uralskij Gosudarstwiennyj Tiechniczeskij Uniwiersitiet]. Od 2008 r. funkcjonuje pod nazwą Uralski Uniwersytet Federalny im. Pierwszego Prezydenta Rosji B. N. Jelcyna [URFU, Uralskij Fiedieralnyj Uniwiersitiet imieni Pierwogo Priezidienta Rossii B. N. Jelcyna].

W 1959 roku Jekaterynburg nosił nazwę Swierdłowsk.